NON-VERBAAL THEATER ESSENTIEEL VOOR JONGEREN

zet woordloos beeldend theater meer op de kaart! Het heeft een grote impact op de ontwikkeling, creativiteit en sociale vaardigheden van jongeren.

Waarom?

We leven in een tijd waarin communicatie steeds vaker digitaal en op tekst gebaseerd is. Theater waarin niet of nauwelijks gesproken wordt, is daarom ook een hele betekenisvolle manier voor jongeren om zichzelf uit te drukken en de wereld om hen heen te begrijpen. Ik werk zelf vaak met jongeren tussen de 12 en 21 jaar en ik merk dat sinds de mobiele telefoon zijn intrede heeft gedaan, de manier van communiceren veranderd is. Als ik jongeren tegenwoordig vraag om niet te praten als ze op de vloer staan, is dat heel onwennig, maar als ze zich eraan over geven, gebeurt er iets magisch: het lichaam gaat ook communiceren. Ze gaan vertrouwen op de zeggingskracht van het non-verbale en dit betekent dat ze niet alleen betere spelers worden, maar ook zelfbewustere mensen. In live interactie is het non-verbale belangrijker dan hetgeen gezegd wordt, het is daarom belangrijk dat hier meer focus op wordt gelegd in theaterlessen en voorstellingen met jongeren. (Mehrabian,1971).

Fysiek theater is ook een hele verbindende manier van theater maken, omdat het taalbarrières overschrijdt, het samenwerken bevordert en sociale vaardigheden verder ontwikkelt. Dit werd zichtbaar toen ik voor Meervaart Jong werkte met jongeren van verschillende achtergronden. Er kunnen, binnen een groep, verschillende talen worden gesproken, maar deze vorm van communiceren is wat hen verbindt. Volgens een studie van Berry et al. (2006) bevordert culturele diversiteit de creativiteit en probleemoplossende vaardigheden. Met deze vorm van theater kunnen jongeren hun culturele achtergrond vieren en delen. De fysieke taal snapt iedereen en daarmee is het ook toegankelijker, omdat Nederlands niet langer de norm is.

Uit onderzoek van Hunter, (2008) blijkt dat de deelname aan theateractiviteiten de sociale cohesie kan vergroten en het zelfvertrouwen van de jongeren helpt versterken. In non- verbaal theater moeten de jongeren volledig vertrouwen op de uitdrukking van het fysieke lichaam. Tevens leren ze vertrouwen op datgene wat er met de groep gezegd wordt, als collectief.

Ze leren hoe ze met anderen kunnen samenwerken om een gezamenlijk doel te bereiken. Dit draagt bij aan hun ontwikkeling als sociale en empathische individuen. Bovendien stimuleert fysiek theater de verbeelding en creativiteit, wat cruciaal is voor de ontwikkeling van jongeren.

Emotionele intelligentie is een belangrijke vaardigheid voor jongeren en non-verbaal theater versterkt deze vaardigheid. Volgens Daniel Goleman, een vooraanstaand onderzoeker op het gebied van emotionele intelligentie, omvat emotionele intelligentie het vermogen om emoties te herkennen, te begrijpen en te beheren (1995). In theater zonder tekst spelen gezichtsuitdrukking, lichaamstaal en non-verbale communicatie een centrale rol. Jongeren leren om deze signalen te interpreteren en te begrijpen, wat bijdraagt aan hun emotionele intelligentie. In een onderzoek uitgevoerd door Izard et al. (2001) werd aangetoond dat kinderen die werden blootgesteld aan emotie-gerichte oefeningen beter waren in het herkennen en begrijpen van emoties bij anderen. Keer op keer zie ik dit gebeuren in de groepen waar ik theater mee maak: er ontstaat een hechte groep en ze hebben ontzettend veel begrip voor elkaar. Een veilige omgeving waar de jongeren echt zichzelf kunnen ontdekken en ontplooien. Er bestaan in deze vorm van theater maken geen hoofd en bijrollen, omdat er geen tekst is om het aan te meten. Alles en iedereen is even belangrijk en dit gemeenschap denken is een belangrijke vaardigheid om te leren op jonge leeftijd. Gemeenschap denken, is naar mijn mening, een belangrijke vaardigheid om te leren, omdat we in een vrij individualistische wereld leven. Als je je als mens kunt verplaatsen in de ander en je beseft dat het beter is voor een groep/ de samenleving om niet alleen aan jezelf te denken, maar dat het gaat om een groter geheel, is de maatschappij hiermee gebaat.

Naast deze vaardigheden, moedigt theater zonder tekst jongeren ook aan om hun verbeelding te gebruiken en creatieve oplossingen te bedenken. Het stelt hen in staat om buiten de kaders te denken en objecten en bewegingen op innovatieve manieren te gebruiken. Volgens het rapport “The Creativity Crisis” (Kim, 2011) is creativiteit bij jongeren de afgelopen jaren afgenomen. Non-verbaal theater is een krachtige manier om deze trend om te keren. Een docerend theatermaker kan door het gebruik van voorwerpen, deze creativiteit oproepen bij zijn spelers/ leerlingen. Een eenvoudige doek kan een rivier voorstellen, een stoel een auto, een boot een grafkist etc. Zo leren de spelers/ leerlingen om de mogelijkheden te zien in alledaagse spullen en dit kunnen ze meenemen naar de buitenwereld.

CONCLUSIE

Non-verbaal beeldend theater met spullen is een krachtige en betekenisvolle vorm van kunst die de verbeelding, creatieve en sociale vaardigheden van jongeren stimuleert. Het bevordert emotionele intelligentie, samenwerking en inclusiviteit. Bovendien biedt het een platform voor jongeren om hun verhalen te vertellen en zich uit te drukken zonder de beperkingen van taal.